تکنیک های تمرین تمرکز حواس و ذهن آگاهی

داشتن تمرکز حواس و ذهن آگاهی برای هر کاری لازم است. زیرا باعث می شود با خودآگاهی کامل یک مسئولیت را برعهده بگیرید. البته کنترل ذهن کار راحتی نیست. زیرا مثل یک پرنده مدام در حال بال زدن است و گذاشتن آن در یک محیط کار دشواری است. البته نگران نباشید. ما قصد داریم برای تمرین ذهن آگاهی و تمرکز حواس به بررسی 3 روش بپردازیم. این روشها عبارتند از:

1. توجه به حواس
2. روش عنبکوتی
3. حذف افکار مزاحم از ذهن

این سه روش باید حداقل سه روز به طور مداوم مد نظر قرار بگیرد. ممکن است در ابتدا متوجه تغییرات زیادی نشوید، اما اگر بر تمرینات مداومت کنید، نتیجه مطلوب را دریافت خواهید کرد و متوجه تمرکز حواس خود خواهید شد.

توجه به حواس

شاید تصور کنید توجه به حواس هیچ تفاوتی با تمرکز حواس ندارد. اما باید گفت که جمع کردن حواس مقدمه ذهن آگاهی است. برای جمع کردن حواس باید به ذهن خود فشار وارد کنید. مرتب به خود هشدار دهید که حواست را جمع کن. هیچ فردی مانند خود شما نمی تواند به شما تلنگر وارد کند. زمانی که تمرکز حواس خود را از دست داده اید، اولین کسی که متوجه می شود، خودتان هستید. پس بهتر است برای تمرکز حواس خود اقدام کنید و از سرگردانی بگریزید.

به عنوان مثال اگر در حال مطالعه یک کتاب هستید، ممکن است چشمهای شما حرکت کند و لبهایتان در حال تکان خوردن و خواندن جملات درون کتاب باشد، اما ذهن شما بر روی مطالب متمرکز نباشد و در حال فکر کردن به یک موضوع دیگر باشد. در این حالت باید به خودتان تلنگر وارد کنید و از موضوعات خارجی فاصله بگیرید و بر روی کتاب متمرکز شوید. حتی اگر این عمل را در یک ساعت چندین مرتبه تکرار می کنید، بازهم نباید ناامید شوید. صبور باشید تا به هدف اصلی که همان تمرکز حواس و ذهن آگاهی است، دست پیدا کنید.

روش عنکبوتی

در این روش سعی می شود تا از حواس پرتی و تقویت ذهن آگاهی جلوگیری شود. اگر تارهای عنکبوت را تحریک کنید، آنها شروع به تکان خوردن می کنند و در این صورت عنکبوت نسبت به حرکت تارها واکنش نشان می دهد. او در پی پیدا کردن علت حرکت تارها می گردد. حال اگر چندین بار این عمل را تکرار کنید، عنکبوت خسته می شود و دیگر واکنشی نسبت به این عمل انجام نمی دهد. حشره متوجه می شود که تکان خوردن تارها به معنای به دام افتادن طعمه نیست.

این روش در مورد تمرکز حواس نتیجه مثبتی را به دنبال دارد. زمانی که در حال مطالعه هستید و به تمرکز حواس نیاز دارید، اگر کسی وارد اتاق می شود و یا با صدای بلند حرف می زند، نباید حواس خود را به آن معطوف کنید. بلکه باید بر روی هدف خود متمرکز شوید. برای مثال اگر در حال تماشای یک فیلم هستید، اجازه دهید دیگران از مقابل تلویزیون رد شوند. در عین حال اجازه ندهید تردد افراد موجب حواس پرتی شما شود.

همینطور زمانی که در حال گوش دادن به صحبت های شخص دیگری هستید، به صورتش نگاه کنید و جمله هایش را به ذهن بسپارید. تصویر سازی کنید و در مقابل صحبت هایش به نشانه تایید سر خود را تکان دهید. در این صورت موضوعات و پدیده های دیگر نمی تواند مانع از ذهن آگاهی شما شود.

حذف افکار مزاحم از ذهن

برای حذف افکار مزاحم و منفی باید زمان مشخصی را برای آنها در نظر بگیرد. برای مثال با خود شرط ببندید که از ساعت 10 تا 11 صبح در مورد این موضوع فکر می کنید. حال اگر در طی روز این موضوع مدام به سراغ شما بیاید، به این فکر کنید که قرار است تا در ساعت 10 تا 11 صبح در مورد آن فکر کنید. دیگر دلیلی ندارد که زمان خود را بیهوده صرف این موضوع کنید. با این کار ذهن یاد می گیرد که در زمان کار نباید روی موضوعات پراکنده متمرکز شود. اگر این روش را در طی 4 هفته انجام دهید، تغییرات محسوسی در زندگی شما پدید می آید و ذهن آگاهی در شما تقویت می شود.

چطوری تمرکز حواس خود را زیاد کنیم؟

تمرکز حواس برای انجام تمامی کارهای روزانه لازم است. برای مثال تماشای یک فیلم، درس خواندن، نوشتن یک رمان، انجام یک کار گرافیکی، نظافت منزل و پخت و پز و ... همگی به تمرکز حواس نیاز دارند. مدیتیشن یکی از راههای تقویت تمرکز و جلوگیری از حواس پرتی است.

البته باید تاکید کنیم که تمرکز حواس با روشهای استراحت مغز، جایزه و پاداش، تندخوانی و ... حاصل میشود. تمرکز حواس دارای سه تکنیک توجه به حواس، روش عنبکوتی و حذف افکار مزاحم از ذهن میباشد.

جدیت در کار

داشتن علاقه و انگیزه برای کار

تعیین زمان و مکان کار

توانایی نه گفتن

کنار گذاشتن افکار منفی

تمرکز حواس یک مهارت است و همانطوری که تمامی کارهای روزانه به مهارت نیاز دارند، برای تمرکز حواس نیز باید ابتدا مهارت آن در فرد تقویت شود. در حالت عادی انسان ها از قوه تمرکز تا حد متعادل برخوردار هستند. اما به مرور زمان و با افزایش سن، از میزان تمرکز آنها کاسته می شود. البته این امر به شیوه زندگی افراد بستگی دارد. کسانی که بیش از حد درگیر کار هستند و مشغله فکری زیادی دارند، از تمرکز حواس آنها کاسته می شود.

برای افزایش تمرکز حواس باید تمرین زیادی داشته باشید. در ابتدای تمرینات ممکن است متوجه تغییرات و افزایش تمرکز حواس خود نشوید، اما پس از 4 الی 6 هفته نتایج آنها را احساس خواهید کرد. اولین نشانه افزایش تمرکز حواس، تقویت یادگیری و بخاطر آوردن اطلاعات قبلی است.

تکنیک های تمرین تمرکز حواس

برای تمرین تمرکز حواس سه روش توصیه می شود:

• توجه به حواس
• روش عنبکوتی
• حذف افکار مزاحم از ذهن

این سه روش باید حداقل سه روز به طور مداوم مد نظر قرار بگیرد. ممکن است در ابتدا متوجه تغییرات زیادی نشوید، اما اگر بر تمرینات مداومت کنید، نتیجه مطلوب را دریافت خواهید کرد و متوجه تمرکز حواس خود خواهید شد.

توجه به حواس

شاید تصور کنید توجه به حواس هیچ تفاوتی با تمرکز حواس ندارد. اما باید گفت که جمع کردن حواس مقدمه تمرکز حواس است. برای جمع کردن حواس باید به ذهن خود فشار وارد کنید. مرتب به خود هشدار دهید که حواست را جمع کن. هیچ فردی مانند خود شما نمی تواند به شما تلنگر وارد کند. زمانی که تمرکز حواس خود را از دست داده اید، اولین کسی که متوجه می شود، خودتان هستید. پس بهتر است برای تمرکز حواس خود اقدام کنید و از سرگردانی بگریزید.

به عنوان مثال اگر در حال مطالعه یک کتاب هستید، ممکن است چشمهای شما حرکت کند و لبهایتان در حال تکان خوردن و خواندن جملات درون کتاب باشد، اما ذهن شما بر روی مطالب متمرکز نباشد و در حال فکر کردن به یک موضوع دیگر باشد. در این حالت باید به خودتان تلنگر وارد کنید و از موضوعات خارجی فاصله بگیرید و بر روی کتاب متمرکز شوید. حتی اگر این عمل را در یک ساعت چندین مرتبه تکرار می کنید، بازهم نباید ناامید شوید. صبور باشید تا به هدف اصلی که همان تمرکز حواس است، دست پیدا کنید.